Update hervormingsplannen publiek omroepbestel

Op maandag 14 april heeft de Tweede Kamer gedebatteerd met minister Bruins over de voorgenomen hervorming van het publieke omroepbestel. In het vorige ledenbericht besteedden we hier al aandacht aan. Tijdens dit overleg zijn maar liefst 33 moties ingediend. Afgelopen dinsdag 22 april zijn deze moties in stemming gebracht. Bij deze informeren wij jullie over de belangrijkste uitkomsten en wat deze betekenen voor de onafhankelijke productiesector.

Positief resultaat
Wij zijn verheugd dat verschillende moties die relevant zijn voor onze sector, in lijn met de inbreng van NAPA, zijn aangenomen.

1. Betrekken onafhankelijke producenten bij hervormingsplannen
   De motie van SP-Kamerlid Beckerman c.s. (nr. 342), die de regering verzoekt om "bij de verdere uitwerking van de plannen voor hervorming van het publieke bestel makers, vakbonden, vertegenwoordigers van kleine producenten en onafhankelijke producenten actief te betrekken en hun positie wettelijk te borgen", is aangenomen. Dit sluit direct aan bij een van onze kernpunten: waarborgen dat onafhankelijke producenten een stem hebben in het hervormingsproces.
2. Behoud NTR
   De motie van GL-PvdA-Kamerlid Mohandis c.s. (nr. 338) over het samengaan van NTR en NOS in een zelfstandig omroeptaakhuis is aangenomen, ondanks dat minister Bruins dit oorspronkelijk had ontraden. Dit is een belangrijke ontwikkeling, aangezien de NTR een cruciale rol speelt in het faciliteren van culturele, educatieve en contextualiserende producties – juist het type programmering waar onafhankelijke producenten vaak bij betrokken zijn.
3. Focus op kwalitatief hoogwaardige Nederlandse producties
   De motie van BBB-Kamerlid Oostenbrink (nr. 364), die de regering verzoekt bij de nadere uitwerking "de focus te leggen op het behoud van kwalitatief hoogwaardige Nederlandse producties in een landschap met kapitaalkrachtige, internationale media-aanbieders en big tech", is eveneens aangenomen. Tijdens het debat van 14 april reageerde de minister hier al zeer positief op.
4. Publiek-private samenwerking
   De motie van Kamerleden Mohandis en Paternotte (D66) (nr. 339) over samenwerking tussen NPO, RTL en Talpa is aangenomen. De motie vraagt de regering om samen met deze partijen te komen met "concrete voorstellen over hoe deze drie omroepen gaan samenwerken ter versterking van de economische kracht, de vindbaarheid van Nederlandse programma's tussen machtige internationale platforms, investeringen en publiek private samenwerking." Dit sluit aan bij ons pleidooi voor het versterken van publiek-private samenwerking.

Mogelijke heroverwegingen wettelijke taken
Een aandachtspunt is de motie van SGP-Kamerlid Stoffer (nr. 356) waarmee de regering wordt verzocht bij de hervorming van de publieke omroep ook een heroverweging van de wettelijke taken uit te voeren. De motie stelt dat het, gelet op de noodzaak van hervorming en bezuinigingen, voor de hand ligt om te kijken of bijvoorbeeld amusement thuishoort in de kerntaken van de publieke omroep. Deze motie was door de minister ontraden, maar is desondanks aangenomen.

Zorgen over de bezuinigingen
Er blijven grote zorgen over de voorgenomen bezuinigingen. De exacte omvang daarvan is mede afhankelijk van de vraag of er ruimte komt voor extra reclame-inkomsten binnen het publieke bestel. De minister verkent de mogelijkheden daartoe; voor de zomer presenteert hij een impactanalyse. Daarnaast is de timing problematisch: de bezuinigingen gaan al in vanaf 2027, terwijl het nieuwe bestel pas in 2029 wordt ingevoerd. Vooruitlopend hierop hebben de NPO en omroepen al een bezuiniging van € 20,4 mln euro op de programmering aangekondigd voor 2026. Helaas werd de motie Mohandis (nr. 340), waarin hij opriep om de programmering te ontzien niet aangenomen.

Vervolg

• - Nadere uitwerking plannen: Minister Bruins komt binnen enkele weken met een vervolgbrief waarin hij zijn plannen nader uitwerkt.
• - Impactanalyse reclameruimte: Voor de zomer komt de minister met een impactanalyse die o.m. moet uitwijzen of de STER online reclameruimte breder kan inzetten.
• - Gesprekken met betrokken partijen: De minister start gesprekken met betrokken partijen over de verdere uitwerking van de hervormingsplannen. NAPA heeft, samen met NCP, nadrukkelijk aangedrongen op een plek aan tafel bij deze vervolgoverleggen. De aangenomen motie Beckerman versterkt onze positie hierin.
• - Kabinetsreactie WRR-rapport: Voor de zomer van 2025 stuurt de regering de kabinetsreactie op het WRR-rapport "Aandacht voor Media".
• - Concrete voorstellen samenwerking NPO, RTL en Talpa: De Kamer heeft gevraagd om in oktober te komen met concrete voorstellen over hoe deze drie partijen gaan samenwerken ter versterking van het Nederlandse medialandschap.